گروه بیهوشی تخصصی

این پروسیجر بایستی به صورت استریل و استاندارد و توسط افراد باتجربه انجام شود تا موجب بروز عوارض برای بیمار و به تاخیر انداختن روند بهبودی بیماران نشود .

نکته قابل توجه دیگر اینکه ساکشن باید PRN باشد و به صورت یک کار روتین انجام نشود .

وسایل کار

سندساکشن (قطر آن یک دوم قطر داخلی لوله تراشه باشد ) – دستکش استریل و یکبار مصرف – عینک محافظ – سرم نرمال سالین استریل جهت شستشو – سرنگ حاوی 10 تا 15 سی سی نرمال سالین استریل – آمبوبگ – اکسیژن – منبع ساکشن .

روش کار

چنانچه بیمار هشیار است مانند هر پروسیجر دیگری روش کار را برای وی شرح دهید .

دست ها را بشویید ، منبع ساکشن و تمامی وسایل موردنیاز را آماده کنید . عینک بزنید .

بیمار را هایپرونتیله کنید (اگر در زیر رسپیراتور می باشد تعداد 3 تا 6 تنفس با اکسیژن 100 % بدهید و یا با آمبوبگ اکسیژن بدهید)

دستکش استریل را در دست غالب کرده و با دست دیگر کاتتر ساکشن را به رابط وصل کنید .

در حالی که ساکشن کلمپ می باشد آن را وارد لوله تراشه بیمار کنید و با زاویه دورانی 360 درجه در حالی که کاتتر را خارج می کنید ساکشن را انجام دهید .

مدت ساکشن نباید بیشتر از 10 تا 15 ثانیه باشد چون باعث هایپوکسمی و آریتمی می شود .

در مواردی که ترشحات بیمار غلیظ و چسبناک است مقدار 10 تا 15 سی سی نرمال سالین را داخل راه هوایی ریخته بیمار را هایپر ونتیله کنید ، ساکشن را ادامه دهید .

پس از اتمام ، مجددا بیمار را هایپر ونتیله نمایید و در صورت لزوم مراحل بالا را تکرار نمایید .

پس از اتمام و در فواصل کار سر کاتتر را با نرمال سالین استریل شستشو دهید .

پس از ساکشن تراشه، با همان کاتتر، ساکشن دهان را انجام دهید . ( در بیماری که لوله تراشه دارد و همواره کاف آن پر می باشد اغلب ترشحات دهانی و حلقی تجمع پیدا می کنند و نیازمند ساکشن هستد )ساکشن دهان به روش تمیز انجام می شود و دهان از نظر وجود هر نوع زخم و اسیبی بررسی می شود و در پایان کاتتر و دستکش را معدوم کنید .

 

عوارض ساکشن

+   هایپوکسمی ? به علت جذب اکسیژن توسط کاتتر  در حین عمل ساکشن کردن رخ می دهد که با هایپر ونتیله کردن بیمار قبل و بعد از پروسیجر عارضه به حداقل می رسد .

+ آریتمی ? به علت تحریک واگ ضمن ساکشن کردن ، گاهی برادی کاردی و ارست قلبی رخ

می دهد . شایع ترین آریتمی حین ساکشن که ناشی از هایپوکسمی است تاکی کاردی و اکستراسیستول های بطنی است و حتما بایستی حین ساکشن، بیمار مانیتورینگ دقیق شود .

+ خونریزی از راه هوایی ? در مواردی که فشار منفی ساکشن از 120 میلی متر جیوه بیشتر باشد دیواره راه هوایی تروماتیزه شده و خونریزی می کند که کنترل فشار منفی ساکشن اهمیت دارد .

+اسپاسم برونش ? در اثر تحریک دیواره راه هوایی با نوک کاتتر که بیش از اندازه وارد راه هوایی بیمار شده رخ می دهد . توجه نمایید که در بالغین کاتتر نباید بیش از 45 سانتی متر و در موارد تراکئوستومی 20 تا 30 سانتی متر وارد راه هوایی بیمار شود و چنانچه درحین ساکشن کردن بیمار سرفه کرد ، بلافاصله کاتتر را خارج نمایید .

+ عفونت ? اولین منبع عفونت ریه و تراشه بیمار، خود دهان بیمار است که در اثر عدم رعایت نکات کنترل عفونت یا تکنیک آسپتیک رخ می دهد .

+ اتلکتازیس ? که به دلیل فشار زیاد ساکشن یا ساکشن طولانی مدت و یا استفاده از کاتتر خیلی بزرگ  رخ می دهد اغلب وضعیت آناتومی ریه به صورتی است که کاتتر وارد برونش راست می شود ، به همین جهت توصیه می شود موقع ساکشن برونش راست ، سر و شانه ها به طرف چپ و موقع ساکشن برونش چپ سر و شانه ها به طرف راست چرخانده شود .

 

+++ نکته قابل توجه دیگر اینکه در مواردی که ترشحات رقیق و به آسانی خارج می شود نباید نرمال سالین داخل راه هوایی بیمار ریخت چون موجب تحریک مخاط و افزایش ترشحات می شود ، فقط در مواردی که ترشحات غلیظ و چسبناک هستند ، مجاز به ریختن 10 تا 15 سی سی نرمال سالین استریل در داخل لوله تراشه هستیم چون ریختن حجم بیشتر موجب پوشاندن سطح آلوئول و کاهش تبادلات گازی میشود .

منبع : برونر 2004